İran’ın başkenti Tahran’da başörtüsü takmadığı için ahlak polisinin uyguladığı şiddet sonucu ağır yaralandığı iddia edilen 16 yaşındaki Armita Geravand’ın hayatını kaybettiği bildirildi. İran Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı haber ajansı Borna, Geravand’ın “yoğun tıbbi tedavi ve 28 gün yoğun bakımda kaldıktan sonra cumartesi günü hayatını kaybettiğini” duyurdu.
Yaklaşık bir hafta önce Geravand’ın beyin ölümünün gerçekleştiği bildirildi. Uluslararası düzeyde de tepki çeken olayda, Kermanşahlı Kürt Geravand’ın nasıl komaya girdiği büyük tartışma konusu.
İnsan hakları savunucuları, 1 Ekim’de yaşanan olayda Geravand’ın Tahran metrosunda başörtüsü takmadığı gerekçesiyle ahlak polisi tarafından itildiğini veya dövüldüğünü, bunun sonucunda komaya girdiğini ve Tahran’daki bir hastanede tedavi altına alındı.
İranlı yetkililer ise Geravand’ın başörtüsü takmadığı için şiddete maruz kaldığı yönündeki iddiaları reddediyor. İran’ın resmi haber ajansı Irna’nın haberine göre Geravand, “tansiyon düşüklüğü” nedeniyle bayıldı ve kafasını vurdu.
Geravand’ın Tahran metrosundaki görüntüleri güvenlik kameralarına yansıdı. Fotoğraf: İran devlet TV/AP/resim ittifakı
Tasnim haber ajansı bugün doktorların “resmi” değerlendirmesine dayanarak verdiği haberde, Geravand’ın “beyin hasarına yol açacak şekilde düştüğünü” belirtti. Raporda bunun sonucunda Geravand’ın kramplar yaşadığı ve “beynine giden oksijenin azaldığı ve kan basıncının aniden düştüğü, bunun sonucunda da beyninde ödem oluştuğu” belirtildi.
Amini’nin ölümü
Armita Geravand’ın ölümü, Eylül 2022’de başörtüsü takmadığı için ahlak polisi tarafından gözaltına alınan Jina Mahsa Amini’nin ölümünü anımsatıyor. Amini’nin ölümünden sonraki haftalarda İran yönetimine karşı protestolar düzenlendi. Gösterilerde çok sayıda kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi gözaltına alındı.
Amini’nin ölümünden bu yana İran’daki pek çok kadın başörtüsü zorunluluğunu reddetti. İran hükümeti, başörtüsü takma zorunluluğunun sık sık ihlal edilmesi nedeniyle başörtüsü takmayan kadınlara yönelik cezaların artırılmasını öngören bir yasa hazırladı. Henüz yürürlüğe girmeyen yeni yasa, başörtüsü takmayanlara para cezası, hatta bazı durumlarda 15 yıla kadar hapis ve 5 bin avroya kadar para cezası öngörüyor.
Amini’nin ölümünün ardından eleştirilerin odağına giren ahlak polisi, 2022 sonbaharında sokaklarda devriye gezmeyi bıraktı ancak temmuz ayında yeniden sokaklarda çalışmaya başladı.
AFP, dpa/JD, ET
