Anafartalar Meydan Muharebesi’ne destek için giden Yarbay Halit Bey’in şehit olduğu yer bulundu.
Yarbay Halit Bey’in şehit olduğu yer bulundu.
ÇANAKKALE – Çanakkale Savaşları’nın yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadası’nda bundan 108 yıl önce 50 kilometre yürüyerek Anafartalar Meydan Muharebesi’ne destek amacıyla giden 20. Alay Komutanı Yarbay Halit Bey’in şehit edildiği yer, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Atatürk ve Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Barış Borlat tarafından askeri raporlar ve krokiler üzerinde yapılan çalışmaların ardından ilk kez tespit edildi. Dün ölüm yıl dönümü olan Yarbay Halit Bey’in mezarı Büyükanafarta köyündedir.
Anafartalar Çıkarması 108 yıl önce 6 Ağustos 1915’te Çanakkale Savaşları’nın geçtiği Tarihi Gelibolu Yarımadası’nda başladı. Anafartalar Grup Komutanlığına atanan Albay Mustafa Kemal Atatürk ile ona bağlı birlikler Ocaklı ve Güneyli arasında teşkilatlandırılan 7 Tümenin 20. ve 21. Alayları, Anafartalar Ovası’ndaki Türk savunmasını takviye etti. Yaklaşık 50 kilometrelik yürüyüşün ardından Büyükanafarta bölgesindeki sınırlar ele geçirildi.
9 Ağustos’ta Anafartalar Küme Komutanı Albay Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle 20’nci ve 21’inci Alaylar taarruza başladı. Bu taarruz sırasında 20. Alay’dan Şehit Yarbay Halit Bey, raporlarında ısrarla damak sırtındaki İngiliz makineli tüfeklerine dikkat çekmiştir. Halit Bey muharebe ileri hattına giderek tabut karargâhında son emirlerini verdi. Alay Karargahına dönmek için irtibat tünelinin içindeyken makineli tüfek ateşiyle öldürüldü. Şehit Yarbay Halit Bey’in şehit olduğu yere 108 yıl sonra ÇOMÜ AÇASAM Müdürü Doç. Dr. Barış Borlat tarafından askeri raporlar ve krokiler üzerinde yapılan çalışmaların ardından ilk kez tespit edildi. Dün ölüm yıl dönümü olan Yarbay Halit Bey’in mezarı Büyükanafarta köyünde bulunuyor.
İngilizlerin 6 Ağustos’ta Anafartalar Ovası’na çıktığını belirten ÇOMÜ AÇASAM Müdürü Doç. Barış Borlat, “Türk Kuvvetleri, bölgedeki askeri güçlere destek amacıyla bölgeye 2 dinlenme Tümeni gönderdi. Özellikle 7. Tümenin 20. ve 21. Alayları 50 kilometrelik mesafelerinin ardından bulunduğumuz bölgeye geldi. Özellikle 20’nci ve 21’inci Alaylar, 9 Ağustos’ta bulunduğumuz muharebe alanında yaşanan sıcak çatışmanın en değerli tanıkları oldular. 20. Alay Komutanı Yarbay Halit Bey muharebe devam ederken saat 13.00 sularında askeri raporlarında ısrarla şunu söylüyordu: Çok fazla zayiat verdirmişti. en değerli nokta da şuydu.Bir an önce makineli tüfekler susturulsun ve bunun için tedbir alın.Ancak son yazdığı rapordan sonra saat 14.50’ye gelindiğinde Alay Komutanı Yarbay Halit Bey şu anda bulunduğumuz yerde şehit oldu. ve bu şehit Alay Komutanı’nın şehit olduğu noktayı, dönemin askeri raporları, askeri kroki ve haritalarla eşleştirerek nokta olarak belirledik. Hatta o gün şehit olan Alay Komutanının saatleri ilerlemeye başlayınca bir isim daha şehit oldu. 21’inci Alay Komutanı Yarbay Yusuf Ziya da bölgedeki Asmadere’de şehit oldu. Hatta şu an içinde bulunduğumuz savaş alanı bize iki Alay Komutanının şehit olduğu yeri gösteriyor. Bu iki alay komutanının mezarları Büyükanafarta köyünde yan yanadır” dedi.
20’nci ve 21’inci Alay Komutanlarının 50 kilometrelik yürüyüşlerinin son yürüyüşleri olduğunu belirten Doç. Dr. Barış Borlat sözlerini şöyle sürdürdü:
“Anafartalar Ovası’na çıkarma başladığında 20’nci ve 21’inci Alay Komutanlarına verilen emir şuydu. Anafartalar Ovası’nda İngiliz kuvvetlerine karşı hızlı bir yürüyüş ve asıl oluşumlarıydı. Bu iki Alay Komutanı 50 kilometrelik bir mesafe kat etti. Aslında bu yürüyüş onların son yürüyüşüydü.Her iki Alay Komutanı da hızla 50 kilometre yol alarak yolu yürüyerek bulunduğumuz bölgeye geldiler. Ancak bu yol yürüdükleri son yol oldu. Çünkü bu iki komutan yürüyüş sonunda geldikleri bölgede katıldıkları muharebede şehit oldular.”
Anafartalar Muharebesi’nde şehit olan iki Alay Komutanı’nın mezarlarının başında bulunduklarını kaydeden Doç. Dr. Borlat, sözlerini şöyle sürdürdü:
“7’nci Tümen’e bağlı 20’nci ve 21’inci Alay komutanları 9 Ağustos günü öğleden sonra şehit olmuştur. Özellikle bulunduğumuz yerde şehit olan iki Alay Komutanı, Bolayır’daki bir karargâhtan yürüyüşlerine başlamışlardır. Anafartalar Savaşı ile 50 kilometrelik bir yürüyüşün ardından Anafartalar Ovası’na ulaştı.Ağustos ayında gerçekleşen Anafartalar Savaşı’nda bu iki Alay Komutanı şehit olunca şehit oldukları yerden Anafartalar köy mezarlığı da geçmişti, burası sağlıkçıların şehitlerimizi taşıdığı yol.
